Basilicata en Calabrië

In het diepe zuiden van Italië, tussen bergen, zeeën en zonovergoten kusten, liggen de wijnstreken Basilicata en Calabrië. Twee regio’s met een ongerepte natuur en eeuwenoude wijntradities. Hier komen wijnen tot leven met karakter, kracht en mediterrane warmte. Basilicata & Calabrië vormen samen een authentiek en intrigerend wijngebied, waar traditie en terroir elkaar versterken.

BASILICATA EN CALABRIË IN HET KORT

• Gebied: ca 44.000 hectare
• Belangrijkste steden: Potenza, Matera.
• Druivenrassen: aglianico, Primitivo, greco, malvasia.
• Smaakprofiel: Aglianico uit Basilicata levert krachtige, tanninerijke rode wijnen met een robuuste smaak en vaak een diepe complexiteit. De wijnen zijn rijk, met rijp fruit en kruidige tonen.
• Klimaat: Continentaal, met koele winters en hete zomers, beïnvloed door de nabijheid van de bergen en de Middellandse Zee.
• Jaarproductie: 4 miljoen hectoliter wijn

GESCHIEDENIS

De wijnbouw in Basilicata en Calabrië gaat terug tot de tijd van de oude Grieken en Romeinen, die al wijngaarden aanlegden in deze zuidelijke regio’s van Italië. Calabrië, ooit onderdeel van het oude Magna Graecia, stond bekend om zijn wijnen die zelfs in de klassieke oudheid werden geroemd. Ook in Basilicata is de traditie diepgeworteld, met als historische centrum het vulkanische gebied rond de Vulture.

Eeuwenlang bleef de productie kleinschalig en vooral gericht op lokale consumptie. Pas in de 20e eeuw, en vooral de laatste decennia, is er een heropleving van kwaliteit ingezet. Dankzij moderne technieken en een hernieuwde focus op inheemse druivenrassen kregen de wijnen uit beide regio’s weer internationale belangstelling. Vandaag worden vooral Aglianico del Vulture (Basilicata) en Cirò (Calabrië) erkend als toonaangevende kwaliteitswijnen uit Zuid-Italië.

TERROIR

Het terroir van Basilicata en Calabrië is ruig, gevarieerd en bepalend voor de karakteristieke wijnen uit deze regio’s.

In Basilicata ligt het belangrijkste wijngebied rondom de uitgedoofde vulkaan Monte Vulture. De bodem is hier rijk aan vulkanisch gesteente, wat zorgt voor krachtige, minerale wijnen met diepgang – vooral van de druif Aglianico. De hoogte van de wijngaarden (tot 800 meter) en het grote verschil tussen dag- en nachttemperaturen dragen bij aan de complexiteit en frisheid van de wijnen.

Calabrië heeft een warmer, mediterraan klimaat met veel zon en verkoeling vanaf de zee. De heuvels en bergen zorgen voor natuurlijke drainage en afkoeling, wat gunstig is voor wijnbouw. De bodem bestaat uit klei, kalksteen en zand, wat in combinatie met lokale druiven zoals Gaglioppo en Greco Bianco zorgt voor stevige rode en frisse witte wijnen.

DRUIVENRASSEN

In de zuidelijke Italiaanse regio’s Basilicata en Calabrië spelen een aantal inheemse druivenrassen de hoofdrol. In Basilicata is Aglianico dé onbetwiste ster, met name in de beroemde wijn Aglianico del Vulture. Deze krachtige blauwe druif levert robuuste, gestructureerde rode wijnen met een groot bewaarpotentieel. Voor witte wijnen worden onder andere malvasia bianca, greco en fiano gebruikt, die zorgen voor frisse, aromatische stijlen.

Calabrië is vooral bekend om de blauwe druif Gaglioppo, die rijke en vaak kruidige rode wijnen voortbrengt, zoals in de bekende appellatie Ciro DOC. Ook Magliocco is een veelgebruikte druif voor stevige rode wijnen. Voor witte varianten zijn Greco Bianco en de zeldzamere Mantonico Bianco en Montonico typerend, die samen zorgen voor volle, karaktervolle witte wijnen. Beide regio’s zetten hiermee hun authentieke druiven in de spotlight.

SUBREGIO'S

Basilicata en Calabrië is een regio met verschillende subregio’s die elk hun eigen kenmerken en specialiteiten hebben. Hieronder de belangrijkste subregio’s:

• Vulture: Het hart van de wijnproductie in Basilicata, gelegen rond de uitgedoofde vulkaan Monte Vulture. Hier komt de beroemde Aglianico del Vulture DOCG vandaan.
• Matera: Bekend om zowel rode als witte wijnen, met lokale druivenrassen als Primitivo en Greco.
• Terre dell’Alta Val d’Agri: Kleinschalig gebied met frisse wijnen op hoogte, vaak blends van internationale en lokale rassen.
• Ciro DOC: De bekendste appellatie van Calabrië, beroemd om rode wijnen van de Gaglioppo-druif.
• Savuto DOC: Gelegen in het bergachtige binnenland, bekend om elegante rode en roséwijnen van onder andere Magliocco.
• Greco di Bianco DOC: Gespecialiseerd in zoete witte wijnen van de Greco Bianco-druif.